Dorzecze Parsęty

- "Dorzecze Parsęty" w granicach powiatu kołobrzeskiego

Mapa obszaru - stan aktualny:
źródło - http://natura2000.mos.gov.pl/natura2000
- Dorzecze Parsety

Mapa obszaru - stan z 2004 roku:
źródło - http://natura2000.mos.gov.pl/natura2000
- Dorzecze Parsety - mapa cz.1
- Dorzecze Parsety - mapa cz.2

Dolina rzeki Parsęty, od źródeł koło Parsęcka aż po strefę ujściową w Kołobrzegu obszarem swoim obejmuje:
- źródła Parsęty koło Parsęcka (trzęsawiska, zarośla wierzbowe, świeże łąki, torfowiska mszarne, źródliska i lasy łęgowe),
- naturalną rynnę rzeki Parsęty - od Radomyśla do Krosina - w otoczeniu kompleksów leśnych, z dopływami,
- strome jary i wąwozy rzeki Perznicy, Trzebiegoszczy i Łozicy,
- liczne zakola, starorzecza, torfowiska, lasy łęgowe i zarośla wierzbowe pomiędzy Krosinem a Osówkiem,
- dolinę Dębnicy,
- przełomowy odcinek rzeki Parsęty koło Osówka oraz leśny kompleks z jeziorami i torfowiskami koło Byszyna,
- dolinę Parsęty, od Byszyna do Karlina, z ujściowymi odcinkami rzek - Mogilica, Topiel, Pokrzywnica i Radew,
- naturalną rynnę rzeki pomiędzy Karlinem a Rościęcinem oraz dopływ rzeki Pyszki,
- dolinę Parsęty koło Kołobrzegu.

Na szczególną uwagę i podkreślenie zasługuje:
- rzeka i jej liczne dopływy posiadają najlepsze w Polsce, a może w Europie, warunki dla tarła łososi, co zapewnia utrzymanie naturalnej populacji tego gatunku w naszym kraju, ponadto naturalny charakter rzeki i jej dopływów zapewnia tarło dla innych ryb łososiowatych: troci wędrownej, pstrąga potokowego i lipienia (zachowanie takiego stanu wymaga zakazu budowania nowych przegród na rzece, natomiast istniejące, jeśli nie zostaną rozebrane, muszą być wyposażone w bardzo dobrze działające przepławki),
- obecność w rzece innych gatunków ryb (poza łososiowatymi) cennych przyrodniczo i gospodarczo: licznej populacji strzebli potokowej, certy - gatunku wędrownego i węgorza pochodzenia naturalnego, który dociera do Parsęty z odległych atlantyckich miejsc rozrodu,
- jako cenny obszar dla rozrodu wydry,

Złoć pochwolistna

- rozległe połacie różnego typu lasów łęgowych w obrębie dolin rzecznych i na obszarze zagłębień dennomorenowych,
- jedno z większych koncentracji zjawisk źródliskowych na Pomorzu oraz duże zróżnicowanie wielu innych typów mokradeł, zwłaszcza torfowisk,
- malowniczy krajobrazowo przełomowy odcinek rzeki Parsęty pomiędzy Starym Dębnem, Osówkiem i Byszynem oraz głębokie wąwozy i strome jary rzeki Perznicy, Trzebiegoszczy i Łozicy,
- jako ważny obszar dla zachowania w Polsce naturalnej populacji złoci pochwolistnej i kokoryczy drobnej, czy grążela drobnego,
- jedyne na Pomorzu stanowisko śledziennicy naprzeciwlistnej w dolinie Dębnicy,
- liczne i bardzo dobrze zachowane biotopy dla ptaków drapieżnych: orlika krzykliwego, błotniaka stawowego, kani rudej, bielika, puchacza, czy sowy błotnej oraz dla ptaków związanych z obszarami wodno-błotnymi: bociana białego, bociana czarnego, zimorodka, sieweczki rzecznej, kulika wielkiego, czy żurawia, ponadto Parsęta jest ważnym obszarem dla zimowania ptaków wodno-błotnych na Pomorzu.

Zimorodek

Dolina Radwi i jej dopływy to również interesujący obszar pod względem krajobrazowym, geomorfologicznym i kulturowym, w szczególności na ochronę zasługują:
- wyjątkowo dobrze zachowane podmokłe łąki eutroficzne i kalcyfilne,
- wąwozy i jary oraz liczne źródliska niewapienne,
- torfowiska źródliskowe w dolinie Chocieli - "zawieszone" na zboczach wzniesień kemowych i zasilane wodami podziemnymi należą do największych tego typu obiektów na Pomorzu, ich pokłady martwicy wapiennej (tufu źródliskowego) przekraczają miąższość 7 m, a utwory te można obserwować na powierzchni w postaci scementowanych "bloków skalnych"
- miejsca bytowania, rozrodu i wędrówek ryb łososiowatych oraz wielu innych grup kręgowców i bezkręgowców
- malowniczy krajobraz jeziora Kwiecko i Pradoliny Pomorskiej z licznymi dolinkami denudacyjnymi oraz krajobraz zbiorników zaporowych - Rosnowo i Hajka
- liczne obiekty kulturowe, jak: grodziska słowiańskie, kamienno-ceglane mosty łukowe, stare młyny, dawne systemy hydrotechniczne (tarany hydrauliczne), kapliczki i inne.

Jest to naturalny korytarz ekologicznym o znaczeniu lokalnym i regionalnym i ważne miejsce wypoczynku i rekreacji.

Łosoś atlantycki

Dorzecze Parsęty obejmuje szereg ważnych siedlisk z załącznika I Dyrektywy Siedliskowej. Łącznie zidentyfikowano ich 24, tworzących mozaikę i pokrywających ponad 50% powierzchni obszaru. Często są to siedliska bardzo rzadkie bądź unikatowe w skali kraju i Europy. Wiele z nich jest ważnym biotopem dla cennej fauny, która podlega ochronie na podstawie konwencji międzynarodowych.

Proponuje się utworzenie kilku obszarów chronionego krajobrazu, co najmniej pięciu rezerwatów przyrody i kilku zespołów przyrodniczo - krajobrazowych. Na całym obszarze dorzecza proponuje się utworzenie Parku Krajobrazowego Dorzecze Parsęty.

Na obszarze Dorzecza Parsęty stwierdzono występowanie następujących cennych gatunków:

- ptaki z zał. 1 DP: bąk, bielik, bocian biały, bocian czarny, bielaczek, błotniak stawowy, błotniak zbożowy, derkacz, dzięcioł średni, dzięcioł czarny, gąsiorek, kania czarna, kania ruda, lelek, lerka, muchołówka białoszyja, muchołówka mała, orlik krzykliwy, podróżniczek, puchacz, rybitwa czarna, rybołów, uszatka błotna, świergotek polny, ortolan, trzmielojad, zimorodek, żuraw,
- ptaki migrujące: gęgawa, świstun, cyraneczka,

Zwierzęta z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej:
- ssaki: bóbr europejski, wydra,
- płazy: kumak nizinny, traszka grzebieniasta,
- ryby: głowacz białopłetwy, koza, łosoś atlantycki, minóg morski, minóg rzeczny, minóg strumieniowy,
- bezkręgowce: pachnica dębowa,

Inne ważne gatunki zwierząt i roślin:
- ssaki: gacek wielkouch, kuna leśna, mroczek późny, nocek rudy, tchórz,
- gady i płazy: ropucha szara, grzebiuszka ziemna, jaszczurka zwinka, jaszczurka żyworodna, zaskroniec zwyczajny, ropucha paskówka, ropucha zielona, rzekotka drzewna, traszka zwyczajna, żmija zygzakowata, żaba jeziorkowa, żaba moczarowa, żaba śmieszka, żaba trawna, żaba wodna,
- ryby: lipień, miętus, certa,
- bezkręgowce: szczeżuja wielka, groszkówka rzeczna, groszkówka jajowata.

rośliny:
arcydzięgiel litwor, bagno zwyczajne, barwinek pospolity, bluszcz pospolity, bobrek trójlistkowy, cis pospolity, chwytnikowiec lśniący, dzwonek szerokolistny, gnidosz rozesłany, gnieźnik leśny, grążel żółty, grążel drobny, grzybienie białe, grzybienie północne, jarząb szwedzki, kopytnik pospolity, konwalia majowa, kukułka krwista, kukułka szerokolistna, kalina koralowa, kruszczyk rdzawoczerwony, kruszczyk szerokolistny, kruszczyk błotny, listera jajowata, lobelia dortmanna, nerecznica grzebieniasta, paprotka zwyczajna, pełnik europejski, pierwiosnek lekarski, pióropusznik strusi, pomocnik baldaszkowy, podkolan biały, podkolan zielonawy, porzeczka czarna, przylaszczka pospolita, poryblin jeziorny, przytulia wonna, rosiczka długolistna, rosiczka pośrednia, rosiczka okrągłolistna, rzęśl wielkoowockowa, sasanka łąkowa, skrzyp olbrzymi, śledziennica naprzeciwlistna, śnieżyczka przebiśnieg, tujowiec bagnowy, turzyca piaskowa, turzyca oścista, turzyca strunowa, turzyca bagienna, wawrzynek wilczełyko, wiciokrzew pomorski, widłak jałowcowaty, widłak goździsty, widłak spłaszczony, wielosił błękitny, wilżyna ciernista, wrzosiec bagienny, złoć pochwolistna, zimoziół północny.