Muchomor sromotnikowy - Amanita phalloides (Vaill.; Fr.) Link; Secr.
Rodzina: muchomorowate - Amanitaceae
|
[ Muchomor zielonawy ] Owocnik: kapelusz średnicy 4-12(15) cm, barwy od blado do intensywnie oliwkowo-lub żółtozielonej, na brzegu zwykle jaśniejszy, czasem żółtawy, często z promienistymi paskami, pokryty nielicznymi, słabo przylegajacymi, białymi łatkami lub pozbawiony łatek. Powierzchnia sucha, gładka, nieco błyszcząca, brzeg nie prążkowany. Blaszki białe, u starszych okazów z lekkim odcieniem żółtawozielonkawym, gęsto ustawione, przy trzonie wolne. Trzon białawy z odcieniem zielonkawooliwkowym, czasem z zygzakowatym wzorkiem na powierzchni, wielkości 8-15 x 1-2,5 cm. Pierścień duży, wyraźny, gładki lub słabo prążkowany. Bulwiasto zgrubiała nasada trzonu otoczona jest dobrze rozwiniętą, wysoką, odstającą, czasem porozrywaną pochwą. Miąższ biały, niezmienny, kruchy, o smaku łagodnym i słodkawym, mdłym zapachu. Zarodniki średnicy 8-11 µm, prawie kuliste lub szerokoelipsoidalne, gładkie. Wysyp biały. Występowanie: występuje w całej Polsce, ale nie wszędzie pospolity. Tworzy owocniki od lipca do października, najczęściej w lasach liściastych (np.bukowych), także mieszanych, rzadziej iglastych. Również poza lasami, w parkach i ogrodach. Wartość: śmiertelnie trujący, okaz średniej wielkości wystarczy, żeby zabić człowieka. Substancje trujące: amatoksyna, fallotoksyna; uszkadzają przede wszystkim watrobę. Pierwsze objawy zatrucia (kolkowate bule brzucha, wymioty, trwała biegunka) występują przeważnie dopiero po 4-16 godzinach od chwili zjedzenia. Około 30% wszystkich zatruć muchomorem zielonawym kończy się śmiercią. Uwaga: ponieważ muchomor zielonawy najczęściej jest mylony z pieczarkami, należy zachować jak największą ostrożność przy zbieraniu tych grzybów. Uwaga ta odnosi się szczególnie do odmiany wiosennej - var. verna, której owocniki są zupełnie białe, stąd bardzo podobne do młodych pieczarek, u których zarodniki jeszcze nie dojrzały i blaszki nie zdążyły zmienić koloru. Odmiana wiosenna wyrasta przez cały rok (od wiosny do jesieni); nie jest to jednak grzyb częsty. Literatura:
- Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda - "Grzyby i ich oznaczanie" - Ewald Gerhardt - "Grzyby. Wielki ilustrowany przewodnik" |
| gm. Ustronie M.: | Kołobrzeski Las |